W dniach 24-27 października 2012 roku odbyły się XXIII Targi Regionów i Produktów Turystycznych TOUR SALON w Poznaniu. Jest to doroczne spotkanie wszystkich pracujących na rzecz rozwoju swoich miast, regionów czy poszczególnych obiektów turystycznych. Przyjeżdżają tu zarówno przedstawiciele urzędów, miast, gmin, punktów IT, a także osoby prowadzące własne firmy działające w turystyce. Jak co roku oferta przedstawiana na Targach jest bardzo bogata i różnorodna. Nic zatem dziwnego, że zainteresowanych, aby dowiedzieć się czegoś nowego, przybywa zawsze bardzo dużo. A żeby tylko obejść wszystkie stoiska należy poświęcić kilka godzin. Jeśli zaś chcemy przyjrzeć się bliżej niektórym propozycjom to jest to już wyprawa na cały dzień.

Laureaci XXI PKKiT w Poznaniu. Foto: Krzysztof Tęcza

Nas jednak interesuje impreza towarzysząca TOUR SALONOWI, którą jest zorganizowany po raz XXI Ogólnopolski Przegląd Książki Krajoznawczej i Turystycznej. Przegląd organizowany jest przez Międzynarodowe Targi Poznańskie, Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, w imieniu którego działa Komisja Krajoznawcza ZG, Oddział Poznański PTTK i Wielkopolski Klub Publicystów Krajoznawczych oraz Urząd Marszałkowski w Poznaniu. Ranga zatem Przeglądu jest bardzo duża. Co prawda nie ma tutaj nagród rzeczowych jednak sam udział w Przeglądzie jest dla zgłoszonych wydawców bardzo ważny. Mogą oni pokazać nie tylko dobrze wydane pozycje (to jest niejako normą) ale mogą zaprezentować pomysły na to jak ukazywać piękno poszczególnych regionów naszego kraju tak by pokazane w formie książki, folderu, mapy czy albumu było na tyle atrakcyjne, że każdy turysta sięgnie po taką właśnie pozycję. Jest to niezwykle trudne jak i ważne w naszych czasach, czasach nowinek elektronicznych. Często bowiem, zwłaszcza ludzie młodzi, wybierają nowoczesne środki przekazu, pomijając tradycyjną formę papierową. Dlatego wydawcy, musząc nadążać za tym trendem, coraz częściej wydają swoje pozycje na takich właśnie nośnikach. Jednak nie oznacza to, że odchodzimy od formy papierowej. Nie, taka tradycyjna forma wciąż ma się dobrze, bo każdy, nawet najbardziej nowoczesny czytelnik, od czasu do czasu zapragnie wziąć do ręki piękny album czy ciekawy informator. Leży to przecież w naturze człowieka. Każdy chce móc delektować się pięknem, niekoniecznie włączając przy tym komputer.

Dlatego wychodząc takim osobom naprzeciw organizatorzy Przeglądu wybrali z nadesłanych około 100. pozycji te, które zdaniem jury tegorocznego Przeglądu najbardziej na to zasłużyły. Kryteria jakim poddano ocenie są różne, dlatego niektórzy mogą czasami odnieść mylne wrażenie, że to inna pozycja powinna być nagrodzona. Jest to jednak odczucie indywidualnego odbiorcy. Członkowie jury podjęli swoje decyzje na podstawie regulaminu, który ściśle precyzuje kryteria jakim podlegają nadesłane wydawnictwa, jak i oczywiście na podstawie swoich osobistych odczuć. Są oni bowiem

osobami znającymi się na rzeczy, są autorami, wydawcami, są ludźmi pracującymi dla rynku księgarskiego. Dlatego można powiedzieć, że Przegląd nasz stoi na wysokim poziomie i jego wyniki są miarodajne jeśli chodzi o rynek publikacji krajoznawczych i turystycznych.

Stoisko Przeglądu na Targach w Poznaniu. Foto: Krzysztof Tęcza

Aby jednak wydawcy, którzy zgłosili swoje prace na Przegląd zostali odpowiednio uhonorowani otrzymują Dyplomy Przeglądu wręczane uroczyście przy błyskach fleszy aparatów fotograficznych i szumie kamery telewizyjnej podczas gali organizowanej na terenie targów. Tym razem ta miła uroczystość odbyła się w piątek 26 października 2012 roku. Wśród osób wręczających wyróżnienia byli: Dyrektor Anna Lamańska (Targi Poznańskie), Prezes Lech Drożdżyński (ZG PTTK), Andrzej Kaleniewicz (Urząd Marszałkowski), Bogdan Kucharski (Wielkopolski Klub Publicystów Krajoznawczych), Maciej Maśliński (Komisja Krajoznawcza ZG PTTK). Był także obecny Senator RP Marian Poślednik. Całość poprowadził Zbigniew Szmidt (WKPK) autor popularnych przewodników po Wielkopolsce oraz znany fotograf. Sprawami technicznymi zajmowała się Komandor Przeglądu Pani Aleksandra Warczyńska.

Muszę przyznać, że tegoroczna uroczystość przebiegła, tak jak zwykle, w bardzo miłej atmosferze, oraz pozwoliła na spotkanie zarówno organizatorów jak i przedstawicieli wydawców czy autorów, którzy odpowiadając na zadawane im pytania zdradzali wiele tajemnic i dzielili się niezwykłymi ciekawostkami ze swojej pracy nad poszczególnymi pozycjami.

Oto lista nagrodzonych w rozbiciu na poszczególne kategorie:

Albumy krajoznawcze

I miejsce - Wiesław Lipiec. Roztocze. Wydawnictwo Lipiec
II miejsce - Jacek Bartczak. Dawny Powiat Odolanowski na starych pocztówkach 1887 - 1932. Urząd Gminy i Miasta Raszków
III miejsce - Marek Kaczmarczyk. Nad dachami Poznania. Bogucki Wydawnictwo Naukowe

Przewodniki

I miejsce - Stanisław Kłos. Bieszczady. Ostatni taki zakątek. Sport i Turystyka – Muza S.A.
II miejsce - Kazimierz Kunicki, Tomasz Ławecki, Liliana Olchowik-Adamowska. Śladami słynnych zbrodni. Przewodnik. Wydawnictwo BOSZ
III miejsce – Józef Tworek. Kajakiem po Bugu. Przewodnik turystyczny. Amistad Sp. Z o.o. na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego

Monografie i inne opracowania krajoznawcze

I miejsce – Krzysztof R. Mazurski. Historia turystyki sudeckiej. Oficyna Wydawnicza „Wierchy" Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK
II miejsce – Kamionna w Dolinie Kamionki. Red. Włodzimierz Łęcki. Drukarnia – Międzychód na zlecenie Fundacji Obchodów 750-lecia Kamionny
III miejsce – Tadeusz Jędrysiak, Armin Mikos von Rohrscheidt. Militarna turystyka kulturowa. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne S.A.

Mapy i atlasy

I miejsce – Województwo Lubelskie. Mapa turystyki wodnej; Województwo Lubelskie. Mapa turystyczna; Województwo Lubelskie. Mapa turystyki zimowej. Kartpol na zlecenie Departamentu Promocji i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego
II miejsce - Arkadiusz Woźniakowski. Mapa fortyfikacji Półwyspu Helskiego. Studio Projektowe Arkadiusz Woźniakowski
III miejsce - Roksana Knapik, Piotr Migoń. Atlas. Georóżnorodność i atrakcje geoturystyczne Karkonoskiego Parku Narodowego i Otuliny. Karkonoski Park Narodowy

Informatory krajoznawcze i foldery

I miejsce – Szlakiem krzyży pokutnych po obu stronach Odry. Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna „LOTUR"
II miejsce – Rowerem przez lubelskie. Informator turystyczny. Lubelski Związek Stowarzyszeń Agroturystycznych; Smak lubelskiej wsi. Anna Łukomska; Smak rodzinnych wypraw. Amistad Sp. Z o.o.; na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego
III miejsce - Krzysztof Bzowski. Powiat Limanowski. Przewodnik turystyczny po Powiecie Limanowskim. Starostwo powiatowe w Limanowej

Oprócz nagród głównych przyznano także

Wyróżnienie Wojewody Wielkopolskiego dla pozycji Andrzeja Kuźmińskiego. Podróże z Panem Tadeuszem. Lokalna Grupa Działania Gościnna Wielkopolska
Dyplom Prezesa ZG PTTK dla Komisji Historii i Tradycji ZG PTTK za Studia i materiały z dziejów krajoznawstwa polskiego
Dyplom Komisji Krajoznawczej ZG PTTK dla Wydawnictwa PTTK „Kraj" za wydanie Kanonu krajoznawczego województwa Łódzkiego.

Na koniec chciałbym jeszcze podkreślić, iż dzięki Targom Poznańskim, umożliwiono prezentację wszystkich, bez wyjątku, nadesłanych pozycji na specjalnym stoisku targowym ustawionym w bardzo dobrym miejscu. Pozycje wyróżnione na Przeglądzie zostały wyeksponowane w oddzielnych gablotach i właśnie to było największą "nagrodą" dla ich wydawców. Nie ma bowiem wartości większej jak dzielenie się dobrymi wydawnictwami z ludźmi, dla których są one przeznaczone. A, że jest to prawidłowe myślenie niech świadczy fakt zadawania wielu pytań przez odwiedzających nasze stoisko. Możemy zatem powiedzieć, iż podstawowe założenie Przeglądu zostało w pełni zrealizowane.

Krzysztof Tęcza
Komisja Krajoznawcza ZG PTTK