W sobotę 3 grudnia 2016 roku w Centralnej Bibliotece Rolniczej w Warszawie odbyła się sesja jubileuszowa „110 lat krajoznawstwa polskiego. Tradycja i nowe wyzwania”, zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Uroczyste obchody jubileuszu 110-lecia Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego wpisane w ramy projektu „Krajoznawstwo kształtuje tożsamość i łączy pokolenia” dofinansowanego przez Ministerstwo Sportu i Turystyki zostały objęte Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.
Foto: Krzysztof Tęcza
W programie sesji przewidziano część referatową oraz część, podczas której podsumowano działania podejmowane w ramach Roku Krajoznawstwa Polskiego. A że było co podsumowywać niech świadczy mnogość działań jakie w ciągu roku były podejmowane przez PTTK. Były to:
Ogólnopolska akcja „Wędruj z nami Ojczystymi szlakami”
Międzypokoleniowa Sztafeta Turystyczna
Warsztaty edukacyjne „Krajoznawstwo 2.0 – nowoczesny wymiar poznawania”
Konferencja „Współczesne oblicza krajoznawstwa”
Seminaria z cyklu „Mijające krajobrazy Polski”
Ogólnopolski Młodzieżowy Konkurs Krajoznawczy „Poznajemy Ojcowiznę”
Internetowy Konkurs Krajoznawczy
Konkurs na najlepszą pracę dyplomową z zakresu krajoznawstwa
Wystawa „110 lat krajoznawstwa polskiego – tradycja i nowe wyzwania”
Sesja „Miejsce i rola kolekcjonerstwa krajoznawczego w kulturze polskiej”
Wystawa fotografii krajoznawczej Adama Czarnowskiego „Z aparatem w plecaku”
Ogólnopolski Konkurs „Turystyczna Rodzinka”
Wszystkie przedstawione wyżej działania zostały bliżej przedstawione przez kol. Jolantę Śledzińską.
Uzupełnieniem sesji były dwie wystawy. Pierwsza obejmowała prace nagrodzone na etapie centralnym Ogólnopolskiego Młodzieżowego Konkursu Krajoznawczego „Poznajemy Ojcowiznę”, druga zatytułowana „110 lat krajoznawstwa polskiego. Tradycja i nowe wyzwania” to zestaw 37 plansz z materiałami prezentującymi działania turystyczne podejmowane przez Oddziały PTTK w całym kraju na przestrzeni lat. Na poszczególnych planszach ukazano: początki PTK, działacze PTK, wydawnictwa PTK, wycieczki PTK, muzealnictwo, Kongres i zjazdy, młodzież, schroniska PTK, oddziały terenowe PTK, PTK – PTTK, ośrodki programowe PTTK, Centralna Biblioteka PTTK, wydawnictwa PTTK, muzea regionalne PTTK, Kongresy krajoznawcze, młodzież w PTTK, wycieczki PTTK, oddziały PTTK, szlaki PTTK, przewodnicy PTTK, obiekty PTTK, PTTK 2016.
Foto: Krzysztof Tęcza
Wystawa „110 lat krajoznawstwa polskiego” została zamieszczona na stronie internetowej Towarzystwa, a dodatkowo wydano do niej katalog. Autorami wystawy są: Anna Becker-Kulińska, Maria Janowicz, Monika Rozum i Szymon Bijak. Szerzej o wystawie opowiedziała Maria Janowicz – kierownik Centralnej Biblioteki im. Kazimierza Kulwiecia PTTK w Warszawie.
Podczas tej części sesji wystąpił prezes PTTK Roman Bargieł, który wręczył wyróżnienia wybitnym działaczom. I tak Odznakę Honorową „Za Zasługi dla Turystyki” otrzymali: Ryszard Bącal, Anna Elżbieta Ostasz i Mieczysław Żochowski. Medal Komisji Edukacji Narodowej otrzymał Krzysztof Tęcza. Tenże odebrał także z rąk pełnomocnika Prezydenta RP Brązowy Krzyż Zasługi. Nagrodę „Ziemi” wręczono Lechosławowi Herzowi, a Honorowe Odznaki PTTK przedstawicielom Regionalnych Pracowni Krajoznawczych; srebrną otrzymała RPK we Wrocławiu a złotą RPK w Białymstoku. Po raz pierwszy zostały przyznane Odznaki Honorowe im. Aleksandra Janowskiego „Za zasługi dla krajoznawstwa” nadawane przez Komisję Krajoznawczą ZG PTTK. Otrzymali je: Włodzimierz Majdewicz, Maria Maranda, Franciszek Midura, Henryk Paciej, Józef Partyka, Paweł Anders, Anna Becker-Kulińska, Zygmunt Cebula, Henryk Hadasz, Włodzimierz Łęcki, Edward Wieczorek, Wiesław Wójcik, Ryszard Wrzosek, Janusz Zaremba, Janusz Zdebski, Janusz Żmudziński, Wanda Skowron, Tadeusz Sobieszek, Barbara Twaróg, Zbigniew Twaróg, Janusz Umiński.
Po ogłoszeniu wyników konkursu na najlepszą pracę dyplomową z zakresu krajoznawstwa wręczono nagrody dla autorów, którzy zdobyli pierwsze miejsca. I tak I miejsce w kategorii prac magisterskich zdobył Amadeusz Apolinarski z Wydziału nauk geograficznych i geologicznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Swoją pracę zatytułował „Urban exploration jako nowy trend w turystyce”. I nagrodę w kategorii prac licencjackich/inżynierskich zdobył Paweł Masłowski z Wydziału leśnego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Jego praca to „Ocena walorów krajobrazowych rzeki Łyny na odcinku Sępopol – granica państwa”.
W części referatowej, poprowadzonej przez prof. Janusza Zdebskiego zaprezentowano cztery wystąpienia. Edward Wieczorek z Komisji Historii i Tradycji ZG PTTK w referacie „Polskie Towarzystwo Krajoznawcze – dzieje i tradycja” przybliżył zarówno znane fakty z historii PTK jak i te mniej lub prawie wcale nie znane. Maciej Maśliński z Komisji Krajoznawczej ZG PTTK zatytułował swoje wystąpienie „Popularyzacja walorów kraju, czyli dzisiejsza forma krajoznawstwa”. Omówił w nim m. in. sprawy dotyczące inwentaryzacji krajoznawczej, a także zadał pytanie, na które każdy ma inną odpowiedź. Kto jest krajoznawcą? Kamil Zimnicki z Rady Programowej ds. Młodzieży Szkolnej ZG PTTK omówił sposoby komunikowania się młodzieży oraz podjął temat powrotu mody na regionalizm. Swoje wystąpienie zatytułował „Przyszłość krajoznawstwa. Szanse i zagrożenia”. Jako ostatni wystąpił Józef Partyka , który przybliżył tematy związane z krajobrazem towarzyszącym nam podczas wycieczek turystycznych. Swoje wystąpienie zatytułował „Krajoznawczy wymiar ochrony przyrody i dziedzictwa kulturowego”.
Uzupełnieniem sesji było złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą powstanie Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego umieszczoną na budynku Biblioteki. Zaszczytu złożenia kwiatów dostąpili Małgorzata Pawłowska z Suwałk i Krzysztof Tęcza ze Staniszowa.
Krzysztof Tęcza