Projekt „Moja Mała Ojczyzna – Sudety Zachodnie” powstał osiem lat temu. Wtedy to panie Kazimiera Pitera i Alicja Raczek w porozumieniu z Barbarą Latosińską, Julitą Zaprucką i Anetą Firszt opracowały scenariusz, w którym zawarły podstawowe założenia tej ciekawej imprezy. Głównym celem projektu było wzbogacenie wiedzy młodzieży na temat historii Jeleniej Góry i okolic, jej mieszkańców, obiektów architektury, kultury, walorów turystycznych oraz wiedzy o problemach współczesnych tych ziem.  O wiele ważniejsze były jednak cele szczegółowe. Bo cóż może być ważniejszego nad rozbudzanie zainteresowania regionem, poznawanie historii najbliższej okolicy, kształtowanie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy, rozbudzanie potrzeby zobaczenia na własne oczy pięknych zakątków naszego regionu, poznanie działających instytucji kultury czy poszerzanie znanych form spędzania wolnego czasu, przede wszystkim wycieczek pieszych i udziału w imprezach turystycznych. A dodać tutaj należy, że te wszystkie działania skierowane zostały do młodzieży szkolnej, czyli do osób będących w wieku, w którym kształtuje się ich osobowość. Adresatami projektu była młodzież szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.

Foto: Krzysztof Tęcza

W organizację projektu włączyły się: Zespół Szkół Ekonomiczno-Turystycznych, Książnica Karkonoska, Wydział Edukacji i Sportu UM w Jeleniej Górze, Muzeum Miejskie Dom Gerharda Hauptmanna, Muzeum Karkonoskie. Wśród sojuszników znaleźli się: Wydawnictwo Ad Rem, Biuro Wystaw Artystycznych, Teatr im. C. K. Norwida. W okresie późniejszym do projektu przystąpił Związek Gmin Karkonoskich oraz Regionalna Pracownia Krajoznawcza Karkonoszy.

Jeśli chodzi o realizację podjętych działań to uczniowie w trakcie trwania projektu odwiedzili m. in.: Zamek Chojnik, Wodospad Szklarki, Wodospad Kamieńczyka, Wodospad Podgórnej, Western City, Starą Chatę Walońską, BWA, Muzeum Karkonoskie, Książnicę Karkonoską, Muzeum Przyrodnicze, Karkonoski Park Narodowy, zamek Bolczów, Wieżę Książęcą w Siedlęcinie, Witoszę, zamek Henryka na Grodnej, Perłę Zachodu, Szwajcarkę, Park Miniatur, Archiwum Państwowe w Jeleniej Górze, zamek Bolków, zamek Świny, zamek Grodziec, Wysoki Kamień, Karpacz, schronisko Strzecha Akademicka, schronisko Samotnia, Słonecznik, Pielgrzymy, Hutę Szkła Kryształowego „Julia”, zamek Książ, Palmiarnię w Lubiechowej, Szrenicę, Śnieżne Kotły, Śnieżkę, Centrum Edukacji Ekologicznej. Oprócz tego młodzież miała możliwość  wzięcia udziału w spotkaniach m. in. z: Cezarym Wiklikiem, Małgorzatą Lutowską, Przemysławem Wiaterem, Romualdem M. Łuczyńskim, Rafałem Fronią, Stanisławem Firsztem, Grzegorzem Żakiem  czy ratownikami Karkonoskiej Grupy GOPR.

Foto: Krzysztof Tęcza

Aby tak duża impreza mogła być realizowana potrzeba było wielu osób, które poświęcały swój wolny czas dla dobra młodzieży. Wśród organizatorów należy tu wymienić: Kazimierę Piterę (autora i koordynatora projektu) z Zespołu Szkół Ekonomiczno-Turystycznych, Alicję Raczek z Książnicy Karkonoskiej, Barbarę Latosińską i Pawła Domagałę z Wydziału Edukacji i Sportu UM Jeleniej Góry, Julitę Zaprucką z Muzeum Miejskiego „Dom Gerhada Hauptmanna”, Gbrielę Zawiłę i Anetę Firszt z Muzeum Karkonoskiego. Osoby wspierające projekt to: Regina Chrześcijańska (Wydawnictwo Ad Rem), Krzysztof Tęcza (PTTK oraz Regionalna Pracownia Krajoznawcza przy ZGK w Bukowcu), Witold Szczudłowski (Związek Gmin Karkonoskich) i Grażyna Kolarzyk (Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej). Koordynatorami projektu w poszczególnych szkołach byli: I LO – Agnieszka Słowik; II LO – Anna Koziara; Zespół Szkół Elektronicznych – Klaudia Ostojewska, Sylwia Sawicz; Zespołu Szkół Ekonomiczno-Turystycznych – Kazimiera Pitera, Ewa Steyer, Ewa Łapot; Zespołu Szkół Przyrodniczo-Usługowych – Paweł Dernoga; Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Technicznych – Małgorzata Pawlak; Zespołu Szkół Licealnych i Zawodowych nr 2 –Edyta Rząsa; Zespołu Szkół Rzemiosł Artystycznych – Dorota Graczyk, Krzysztof Raczek, Bartłomiej Ostapiuk, Anna Deka; Zespołu Szkół Technicznych „Mechanik” – Piotr Wilk, Aneta Palińska; Gimnazjum nr 1 – Jolanta Łukasiewicz, Gimnazjum nr 3 –Kamila Janulewicz-Mantuło, Ewa Bosek; Gimnazjum nr 4 –Anna Wożniak, Kazimierz Bielawski; Gimnazjum nr 5 – Karolina Jankowska; Gimnazjum w ZSO – Joanna Kozłowska, Małgorzata Smaś; Gimnazjum w ZSRA – Krystyna Szychowska, Anna Liskiewicz.
Bardzo ważnym w realizacji projektu był udział w jego poszczególnych edycjach coraz to nowych organizatorów pozyskiwanych w trakcie trwania całego projektu. Ważne były nie tylko imprezy podsumowujące poszczególne edycje ale także kolejne małe wycieczki realizowane w ciągu każdego sezonu. Wiele z nich było imprezami nietypowymi, nowymi, zupełnie zaskakującymi. Np. rajdy lingwistyczne, podczas których młodzież posługiwała się językami obcymi (angielski, niemiecki), co pozwalało na lepsze opanowanie przez dzieci samego języka ale także niespotykanych podczas normalnej nauki wyrażeń i zwrotów.

W trakcie trwania projektu młodzież miała także możliwość, dzięki podjęciu współpracy ze szkołami po czeskiej stronie Karkonoszy, poznawać zarówno tereny czeskich Karkonoszy jak i ich rówieśników Czechów. Na pewno takie kontakty były bardzo ważne dla obu stron.
Ogólnie można śmiało powiedzieć, że działania podejmowane w ramach projektu „Moja Mała Ojczyzna – Sudety Zachodnie” przyniosły wiele dobrego, zarówno dla uczestników ale także dla organizatorów i osób, które współpracowały w ramach projektu.

Foto: Krzysztof Tęcza

Niestety, wszystko co dobre – kiedyś się kończy. W tym wypadku po ośmiu latach działań projekt musi zostać zamknięty. Wynika to przede wszystkim z braku wsparcia finansowego. Niestety nie można w nieskończoność pracować za darmo. Oczywiście nie mówię tutaj o jakiś wynagrodzeniach, bo koordynatorzy i wszystkie osoby biorące udział w projekcie nawet nie pomyśleliby o żadnych korzyściach finansowych. Oni swoją pracę przy projekcie traktowali i traktują czysto społecznie. Chodzi tutaj o fundusze potrzebne na sprawy organizacyjne, bo przecież nie można wymagać od pracujących społecznie ludzi, by ci jeszcze dopłacali do imprezy. A przy tak dużej frekwencji potrzebne są czasami autokary, potrzebne są fundusze na opłacenie nagłośnienia na imprezach czy osoby prowadzącej zabawę. To są przecież osoby i firmy wynajmowane do wykonania konkretnej usługi. Wiele elementów potrzebnych do realizacji imprezy można pozyskać za darmo ale nie wszystkie.

Dlatego 14 czerwca 2017 roku miało miejsce spotkanie młodzieży, podczas którego podsumowano cały projekt. Tym razem organizator jakim był Zespół Szkół Ekonomiczno-Turystycznych został wsparty przez Związek Gmin Karkonoskich oraz Regionalna Pracownię Krajoznawczą Karkonoszy, które pomogły zorganizować i sprawnie przeprowadzić ostatnie spotkanie projektu.
Szkoda, wielka szkoda!

Krzysztof Tęcza