Franciszek Gawor
16.08.1930 – 27.03.2020
W Kowarach zmarł człowiek z wielką charyzmą, bardzo lubianym i ceniony przyjaciel prze-wodników - Franciszek Gawor.
Absolwent Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, mgr inż. górnictwa, był dyrektorem ds. technicznych w ZPR-1 w Kowarach. Od 1956 r. pracował w ZPR-1 na Kopalni „Okrze-szyn”, a następnie w Kopalni „Podgórze” w Kowarach, w grupach geologiczno-poszukiwawczych do likwidacji ZPR-1. Od 1973 r. pracował w Politechnice Wrocławskiej w Zakładach DPW „Hydro-Mech”, gdzie był I zastępcą dyrektora ds. technicznych i rozbudo-wy, następnie w Zakładzie Górniczym „Kowary- Podgórze”, gdzie był kierownikiem ruchu zakładu do 1992 r.
Franciszek Gawor był jednym ze współtwórców pierwszego w Polsce i jednego z pięciu w świecie – podziemnego inhalatorium radonowego, które funkcjonowało we współpracy z Uzdrowiskiem Cieplice Zdrój w sztolni nr19a, w dawnej kopalni Podgórze, w latach 1974-1989.
Pan Gawor był współtwórcą i od 29.04.2000 r. „sztygarem” i opiekunem merytorycznym podziemnej trasy turystycznej w kompleksie Jelenia Struga, do roku 2019.
Przed uruchomieniem turystycznej trasy podziemnej w sztolni nr 9 w Kowarach, Franciszek Gawor był organizatorem i wykładowcą na kursie dla kandydatów na przewodników po tej trasie. Kurs zorganizowano jesienią 1999 r., a zakończono egzaminem i rozdaniem w dniu 09.12.1999 r. ponad setki certyfikatów, w Domu Kultury w Kowarach.
W dniu 14.09.2007 r. na wniosek Mirosława Góreckiego otrzymał tytuł Honorowy Obywatel Miasta Kowary, a miesiąc później tytuł Honorowy Członek Stowarzyszenia Miłośników Ko-war.
W roku 2013 otrzymał nagrodę Starosty Powiatu Jeleniogórskiego – statuetkę Liczyrzepy – za całokształt działalności na rzecz turystyki.
Był współinicjatorem powołania Sali Tradycji Górnictwa w Kowarach, dla której dostarczył ogromnej ilości swoich własnych eksponatów, które skrupulatnie przez całe życie zbierał.
To Jemu, po likwidacji kowarskich kopalni, zawdzięczają dalszą pracę rzesze zwolnionych górników. Niejako specjalnie dla nich, Franciszek Gawor wystarał się u odpowiednich władz utworzenie od zera firmy: Zakład Doświadczalny Politechniki Wrocławskiej „Hydro-Mech”, który utworzono na bazie zlikwidowanych kopalni. Ponadto wystarał się o zatrudnienie pozo-stałych górników w kopalniach KGHM (dawniej LGOM).
Był autorem dziesiątek fachowych artykułów na temat historii kowarskiego uranu, prowadził wiele Barbórek górniczych, karczm piwnych w sztolniach Jeleniej Strugi i miejskich uroczy-stości związanych z obchodami Dnia Górnika, prowadził rytuały pasowania na gwarka, wg tradycyjnych wzorów. Był organizatorem wielu konferencji naukowych i popularno- nauko-wych o tematyce górniczej, niekwestionowany autorytet w tej dziedzinie. Człowiek prze-ogromnej wiedzy i doskonałej pamięci, obdarzony niepospolitym poczuciem humoru, zawsze pogodny, zdyscyplinowany gawędziarz, który nigdy nie nudził, a często zaskakiwał ciągle dozowanymi, nowymi ciekawostkami, bardzo uporządkowany organizacyjnie. Zawsze ele-gancki, szykowny i szarmancki.
Pochowany został w Kowarach na nowym cmentarzu w dniu 31.03.2020 r. przy głównej alej-ce prowadzącej do kaplicy cmentarnej.
Odszedł Nieprzeciętny Człowiek
- Andrzej Mateusiak
