Duża część mieszkańców Kotliny Jeleniogórskiej i okolic zdaje sobie sprawę z istniejących tradycji szklarskich Kotliny. To tutaj działały huty szkła „Julia” (dawna „Josephinenhütte”) w Szklarskiej Porębie i Piechowicach czy „Glashütte” Fritza Heckerta w Piechowicach. To pod Chojnikiem działali fenomenalni rzeźbiarze szkła, m.in. Fryderyk Winter (1685-1712) czy Christian Gotfried Schneider (1710-1772). To tutaj tworzyli wybitni polscy projektanci szkła, m.in. Henryk Albin Tomaszewski, Jan Owsiewski czy Aleksander i Regina Puchałowie. I dziś w w większości ten dorobek znakomitych twórców szkła znajduje się w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze, ale pamięć o tych dokonaniach przetrwała w działalności amatorskiej ludzi parających się tą trudną dziedziną sztuki.

W Jeleniej Górze i okolicach działa kilka amatorskich grup zrzeszających osoby zafascynowane szklanym tworzywem. Jedną z nich jest Grupa Witrażowa „Szklane Oko”, kierowana przez Panią Teresę Śmiałkowską (działająca już 9 lat!), której twórczość została pokazana na kolejnej wystawie w gościnnych progach Jeleniogórskiego Centrum Kultury MUFLON w Sobieszowie. Na wystawie pod nazwą „To nam w duszach gra”pokazano od maja do lipca 2024 r. kilkadziesiąt witraży członków grupy w postaci zawieszek, stolików do kawy, obrazów, tac, lamp i in. W folderze wystawowym sami o sobie napisali: „Wiemy, że można być znakomitym, podziwianym artystą, wizjonerem sztuki, niezwykłym rzemieślnikiem lub utalentowanym twórcą. Ale można też być zwykłym amatorem, który potrafi pielęgnować w sobie ciekawą pasję, daje się ponieść wyobraźni, uzupełnia tę paletę możliwości pracowitym doświadczeniem, zaangażowaniem, żmudnymi ćwiczeniami i wtedy ma z tego prawdziwą frajdę.To my. A podejmując te wielowymiarowy temat, zasugerowałyśmy, że kobieta nie tylko zmienną jest, ale też może po swoich duchowych ścieżkach dowolnie meandrować...”. I to można było zobaczyć w zaprezentowanych dziełach począwszy od różnorodnej tematyki, przemyśleń, poprzez użycie koloru i układu użytych do wyrażenia ekspresji szkieł, do staranności wykonania i tematów prac(fot.1). Również zachwycało użycie do wyrażenia emocji różnorodnych przedstawień kobiet, dzieci, ptaków, kotów, koni, grzybów, owoców czy pszczół co powodowało u oglądającego widza powstawanie nowych przeżyć i odczuć. Wśród pokazanych prac bardzo interesująca była praca pt. „Pielgrzymy” Anny Pieńkowskiej (fot.2) , w której autorka użyła nieoczywistego materiału do połączenia ze szkłem, a mianowicie kawałków kamienia. Być może zostały te kamienie zniesione ze szczytów Karkonoszy. Ich użycie w witrażu świetnie oddało ideę tej pracy. Niektóre pokazane na wystawie witraże były prezentacją artystycznie przetworzonych widoków obiektów znanych powszechnie z Karkonoszy. Wśród nich znalazły się m.in. kapliczka św. Anny, Śnieżka, Samotnia, pejzaż karkonoski czy też zamek Chojnik (fot.3). Cała wystawa była fachowo przygotowana przez zespół pracowników JCK MUFLON i wśród oglądających wywoływała ciekawość, a pokazane prace robiły wrażenie zaangażowaniem twórców i ich wizjonerstwem.

Janusz Milewski

(Autor zdjęć: Janusz Milewski)